ေတာက္တဲ့သည္ ေသြးေအးသတၲဝါ တစ္မ်ိဳးျဖစ္ၿပီး ႂကြက္၊ တီေကာင္ႏွင့္ အင္းဆက္ပိုးမႊားမ်ားကို အစာအျဖစ္ ဖမ္းယူစားသံုးေလ့ရွိပါသည္။ လူေနအိမ္ရွိေခ်ာင္ၾကေသာ ေနရာမ်ားႏွင့္ သစ္ေခါင္းေပါက္မ်ားတြင္ ေနထိုင္တတ္ၾကၿပီးေႁမြကဲ့သို႔ အေရခြံလဲတတ္ေသာသတၲဝါမ်ိဳးျဖစ္ပါသည္။ အႏၲရာယ္ႏွင့္ၾကံဳေတြ႕ပါက ျပန္လည္ကိုက္တတ္သည္။ တရုတ္၊ အင္ဒိုႏွင့္ ဂ်ပန္လူမ်ိဳးမ်ားကေတာက္တဲ့ကို လာဘ္လာဘေကာင္းေသာ အိမ္ေမြးသတၲဝါအျဖစ္ ယုံၾကည္ၾကၿပီးတရုတ္ေဆးက်မ္းမ်ား၌ ေဆးဖက္ဝင္ေသာ သတၲဝါ ျဖစ္သည္ဟုေရွးလူႀကီးမ်ားရဲ႕ေျပာျပခ်က္အရ သိရပါတယ္။ သူတို႕ေတြဟာ ဖြတ္၊ ပုတက္မ်ားနဲ႕မ်ဳိးစိတ္တူမ်ားျဖစ္ၾကၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ ပူေႏြးစြတ္စိုတဲ့ အရပ္ေဒသေတြနဲ႔ ေက်းလက္ေဒသမ်ား၊ ေတာအစြန္အဖ်ားမ်ားမွာ ေတြ႕ရိွႏိုင္ပါတယ္။ ဂ်ာဗားလူမ်ဳိးမ်ားကအက္ရွ္တန္း လို႕ေခၚၾကၿပီး (လိုတရ-အိုး)လို႕ အဓိပၸါယ္ရပါတယ္။ ဆူဒန္လူမ်ဳိးမ်ားက ဂတ္ကို (Gecko) လို႕ေခၚၾကၿပီး၊ အဂၤလိပ္လိုေတာ့ The Tokay Gecko (သို႕) Tucktoo လုိ႕ ေခၚေဝၚၾကပါတယ္။ေတာက္တဲ့မ်ားဟာ ရွည္လ်ားတဲ့ခႏၶာကိုယ္၊ အၿမီး၊ မ်က္ခြံ၊ ေျခေလးေျခာင္း၊ လက္ငါးေခ်ာင္းနဲ႕ ၾကမ္းတမ္းတဲ့ အေရခြံမ်ားပါရွိၿပီးႀကီးမားေသာဦးေခါင္းရိွတဲ့ သတၱဝါျဖစ္ပါတယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ အၿမီးကအေကာင္ရဲ႕တစ္ဝက္နီးပါးရိွ တတ္ၾကပါတယ္။ ေတာက္တဲ့မ်ားဟာ "ေတာက္တဲ့...ေတာက္တဲ့..." လို႕ က်ယ္ေလာင္ပီသေသာ အသံျပဳတတ္ ၾကပါတယ္။ ေတာက္တဲ့မ်ားရဲ႕ အသံေပၚမူတည္ၿပီး မိုးေလ၀သအေျခအေနမ်ားကို ခန္႔မွန္းတြက္ခ်က္ၾကတယ္လို႕ ဆိုရိုး စကားမ်ားလည္းရွိခဲ့ပါတယ္။ ကမာၻ႕ေဆးပညာသိပၸံနည္းက် စစ္ေဆးေတြ႕ရိွမႈအရ ေတာက္တဲ့မ်ားတြင္ ထိေရာက္စြာ ေရာဂါ ေပ်ာက္ကင္းႏိုင္ေသာ ဓါတ္တစ္မ်ဳိးပါရိွတယ္လို႕သိရပါတယ္။ ၎ပါဝင္ေသာဓါတ္တစ္မ်ဳိးျဖင့္ ေဆးခန္းတြင္း စမ္းသပ္ ကုသမႈအရ ေကာင္းမြန္ေသာအေျဖကိုရရိွခဲ့ပါတယ္။ ထိုဓါတ္တစ္မ်ဳိးကို ဓါတ္ခြဲစမ္းသပ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ ႏုိင္ငံတကာ ဓါတုေဗဒသုေတသနအဖြဲ႕သို႕ လႊဲေျပာင္းေပးခဲ့ရာ ကင္ဆာဆဲလ္မ်ားျပန္႕ပြားမႈႏႈန္းကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ျခင္းႏွင့္ သက္သာ ေပ်ာက္ကင္းလာႏိုင္ေစျခင္း၊ H1N1 ဗိုင္းရပ္စ္ႏွင့္ HIV ကိုခုခံႏိုင္ျခင္း စတဲ့ ကုသႏိုင္စြမ္းမ်ားကိုရွာေဖြေတြ႕ရိွခဲ့ၾကပါတယ္။ ကုသရန္ခက္ခဲလွတဲ့ ေရာဂါေဝဒနာမ်ား ေပ်ာက္ကင္းေစႏိုင္သည္ဟု ေရာင္းဝယ္သူမ်ားအၾကားမွာ ေျပာေနၾက
ပါတယ္။ ေတာက္တဲ့၏ ၃ရက္တစ္ႀကိမ္ အန္ထုတ္ေသာ အန္ဖတ္အား ေဆးေဖာ္ရာတြင္ အသုံးျပဳေၾကာင္း သိရသည္။ ေတာက္တဲ့သတၱဝါဟာ ရုပ္သြင္ျပင္မွာေၾကာက္စရာေကာင္းေသာ္လည္း အိမ္မွာရွိပါက ေအးခ်မ္းျပီး ေျမြဆိုးမ်ား မဝင္ နိုင္ေၾကာင္း တိုင္းရင္းသားမ်ားကယုံၾကည္ၾကပါတယ္။ မိမိဥကိုျပန္စားတတ္ေသာေၾကာင့္ ေပါက္ပြါးႏွဳန္းနဲပါးကာ ရွားပါး သတၱဝါစာရင္းတြင္ပါေနေၾကာင္း သဘာဝဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးေလ့လာသူတစ္ဦးက ေျပာပါသည္။ ျပည္တြင္းထုတ္ ဂ်ာနယ္စာေစာင္မ်ားတြင္ ၃ေပ ရွိၿပီး အေလးခ်ိန္ ၁ပိသာႏွင့္ ၄၀သားရွိတဲ့ ေတာက္တဲ့ကုိ က်ပ္သိန္းေပါင္း တစ္ေသာင္းခုနစ္ေထာင္ျဖင့္ အေရာင္းအ၀ယ္ျဖစ္သြားေၾကာင္း သတင္းေဖၚျပခ်က္အရ ေတာက္တဲ့ တစ္ေကာင္ကို က်ပ္သိန္းေပါင္း ေသာင္းဂဏန္းတန္ဖိုးရွိေၾကာင္း လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားသိရွိသြားၾကပါတယ္။ အဆုိပါ ေတာက္တဲ့အား မႏၲေလးေဒသခံ ကုန္သည္တစ္ဦးက က်ပ္သိန္းေပါင္းတစ္ေသာင္းျဖင့္ ဝယ္ယူရန္ ကနဦး ကမ္းလွမ္း ခဲ့ေသာ္လည္း အေရာင္းအ၀ယ္မျဖစ္ဘဲ အျခားသူတစ္ဦးႏွင့္ ေစ်းတည့္ကာ သိန္း-တစ္ေသာင္းခုနစ္ေထာင္ျဖင့္ ေရာင္းခဲ့ေၾကာင္း အဆိုပါေတာက္တဲ့ပိုင္ရွင္ကဆုိပါသည္။ ယေန႔ေစ်းကြက္တြင္ ၂၀ က်ပ္သားအထက္ အေလးခ်ိန္ ရွိေသာ ေတာက္တဲ့မ်ားကိုလည္း လုိက္လံဝယ္ယူေနေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။
ေဈးကြက္အရ ေတာက္တဲ့ေပါက္ေဈးေတြကေတာ့....
၄၂၀ ဂရမ္ - ၄၉၉ ဂရမ္ = ရင္းဂစ္ ၁ သန္း
၅၀၀ ဂရမ္ - ၅၉၉ ဂရမ္ = ရင္းဂစ္ ၃ သန္း
၆၀၀ ဂရမ္ - ၆၉၉ ဂရမ္ = ရင္းဂစ္ ၅ သန္း
၇၀၀ ဂရမ္ - ၇၉၉ ဂရမ္ = ရင္းဂစ္ ၇ သန္း
၈၀၀ ဂရမ္ - ၈၉၉ ဂရမ္ = ရင္းဂစ္ ၉ သန္း
၉၀၀ ဂရမ္ - ၁ ကီလို = ရင္းဂစ္ ၁၂ သန္း
340 grams == 21 က်ပ္သား
2900 Grams = 1ပိသာ၆၀က်ပ္သား
ေတာက္တဲ့မ်ားသည္ အေကာင္အရြယ္အစားႀကီးေသာ္လည္း ၀မ္းဗုိက္ အေခါင္းပြသတၱ၀ါမ်ိဳးျဖစ္တဲ့အတြက္ အေလးခ်ိန္ ခ်ိန္တြယ္ရာမွာ တိက်ေသခ်ာမႈရွိရန္အတြက္ အခက္အခဲ ရွိၾကပါတယ္။ ေတာက္တဲ့မ်ားကုိ
လက္ရွိခ်ိန္တြင္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံမွ အမ်ားဆံုး၀ယ္ယူျခင္းျဖစ္ၿပီး ဆက္လက္ေမြးျမဴထားကာ ေတာက္တဲ့၏ ဇလုတ္မွအဆီကို ထုတ္ယူ၍ ေဆးေဖၚရာတြင္ အသံုးျပဳၾကေၾကာင္း ေလ့လာသိရွိရပါတယ္။ ေကာလာဟလသတင္းမ်ားအရ ေတာက္တဲ့မွယိုသည့္ မစင္(ေခ်း)တြင္ ေရႊမႈန္မ်ားပါ၀င္၍ ေရႊက်င္ရန္အတြက္၀ယ္ယူေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေတာက္တဲ့သည္ နတ္၊ နဂါး မ်ိဳးရိုး ျဖစ္ၿပီး အလြန္နတ္ႀကီးသည့္သတၱ၀ါျဖစ္ေၾကာင္း စသည္ျဖင့္ ေကာလာဟလမ်ားစြာလည္း ရွိေၾကာင္းေလ့လာ သိရွိ ရပါသည္။ ေတာက္တဲ့ကို ၀ယ္ယူရန္အတြက္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား၊ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက ႀကိဳးပမ္းလ်က္ ရိွၾကၿပီး အေကာင္ႀကီးႀကီးရဖို႔နဲ႕ ေဈးေကာင္းေကာင္းရဖို႕ ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကပါတယ္။ အေရာင္းအ၀ယ္က႑မွာေတာ့ အမွန္တကယ္၀ယ္ယူသူနဲ႔ ေရာင္းခ်သူ ေတြ႕ဆံုရန္ခက္ခဲၾကၿပီး ပြဲစားမ်ားရဲ႕ ေလာဘႀကီးမႈ၊ လိမ္ညာမႈေတြေၾကာင့္ ရာဇ၀တ္မႈမ်ားပင္ ျဖစ္သည္အထိ အျဖစ္အျပက္မ်ားရွိေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံရဲတပ္ဖြဲ႕မွ အရာရွိႀကီး တစ္ဦးက ေျပာပါသည္။
အေလးခ်ိန္မျပည့္လို႔ ၊ အေကာင္က ဒဏ္ရာရထားလို႕၊ အေလးခ်ိန္တိုးေအာင္လုပ္ထားလို႕၊ သူေဌးက ျပည္ပ ျပန္သြားလို႔၊ ေခၚတဲ့ေစ်းႏႈန္းကအရမ္းမ်ားေနလို႕၊ ေတာက္တဲ့ကို မျမင္ရလို႕ စသည့္ေျပာဆိုသံမ်ားသည္ ပြဲစားမ်ား၏ လက္သံုးစကားလိမ္ညာမႈမ်ားျဖစ္ၾကၿပီး အမွန္တကယ္ မ၀ယ္ယူႏိုင္ျခင္း၊ ေပါ-ေခ်ာင္-ေကာင္း ရရွိလိုျခင္း၊ ပြဲစားခ မဟုတ္ဘဲ ေစ်းႏႈန္းတင္ရိုက္ျခင္းမ်ားေၾကာင့္ အေရာင္းအ၀ယ္ပ်က္ျပားမႈမ်ားေၾကာင္းလည္း သိရွိရပါသည္။
''ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ စာတမ္းဖတ္ပြဲမွာ ေတာက္တဲ့နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေတာင္ငူက ဆရာမတစ္ေယာက္က စာတမ္းဖတ္တယ္။ အဲဒီမွာ ေတာက္တဲ့ကုိ ေတာင္ငူမွာဆိုရင္ အေကာင္လိုက္ ေၾကာ္စားၾကတယ္တဲ့။ ေနာက္ၿပီး ေတာက္တဲ့ကုိ ဆီနဲ႔အဆီ ျဖစ္ေအာင္ခ်က္တယ္။ ရတဲ့အဆီကုိ ေဆးအျဖစ္လိမ္းတာ မီးယတ္ေျခာက္ (ေသြးဆံုးကုိင္) ေရာဂါေတာင္ ေပ်ာက္တယ္လို႔ေျပာၾကားသြားပါတယ္။ ေနာက္-ေတာက္တဲ့ရဲ႕မစင္က အဆိပ္အေတာက္ ျဖစ္တယ္ လုိ႔လည္း လိႈင္တကၠသိုလ္မွ သုေတသန ဆရာမတစ္ဦးက ဖတ္ၾကားသြားေၾကာင္း သိရွိရပါတယ္။
(Wildlife Trade)သား႐ိုင္း ေရာင္း၀ယ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ က်ား၊ ၀က္၀ံ စသည္ျဖင့္ ေရာင္း၀ယ္လ်က္ရွိ ေသာ္လည္း ေတာက္တဲ့မ်ားကုိမူ အေကာင္ အရြယ္အစားအလုိက္ ေစ်းႏႈန္းသတ္မွတ္ၿပီး ၀ယ္ယူေနေၾကာင္း၊ ယခုအခါ ျမန္မာနယ္စပ္မူဆယ္ဘက္တြင္ ေတာက္တဲ့မ်ားသိပ္မေတြ႕ရေတာ့ေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ေရႊလီဘက္တြင္မူ ေတာက္တဲ့အေရခြံမ်ား အေျခာက္လွန္းထားသည္ကုိ ေတြ႕ရေၾကာင္း (Wildlife Trade)မွ ေလ့လာသူတစ္ဦးက ေျပာပါသည္။ ေတာက္တဲ့က အေကာင္ႀကီး ေပမယ့္ အေလးခ်ိန္က်ေတာ့ ေပါ့တယ္လို႔ ေျပာတယ္''ဟု ၄င္းကပင္ ဆက္လက္ေျပာၾကားပါသည္။ မည္သို႔ပင္ဆိုေစ ေစ်းကြက္တည္ရွိေနျခင္း၊ အေရာင္းအ၀ယ္ျဖစ္ေနျခင္းတို႔သည္ လက္ေတြ႕နယ္ပယ္တြင္ ေတြ႕ျမင္ေနရသည့္အတြက္ အေရာင္းအ၀ယ္က႑တြင္ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ယံုၾကည္မႈထားကာ ဥပေဒမ်ားျဖင့္ တရား၀င္ျပဳလုပ္သင့္ပါသည္။ စာခ်ဳပ္စာတမ္းမ်ားခ်ဳပ္ဆိုျခင္း၊ ေတာက္တဲ့စစ္-မစစ္ သတၱေဗဒ စစ္ေဆးျခင္း၊ Ultra-sound ရိုက္ျခင္း၊ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ အာမခံခ်က္ေပးႏိုင္ျခင္း၊ ထိုက္သင့္သည့္ ၀င္ေငြခြန္ေပးေဆာင္ျခင္း အစရွိသည္တို႔ကို ျပဳလုပ္သင့္ၿပီး ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္လံုျခံဳေရးမ်ားအရလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံရဲတပ္ဖြဲ႕၏ အကူအညီမ်ားရယူသင့္ေၾကာင္း ေရးသား တင္ျပလိုက္ရပါသည္။ ။
